Veel Nederlanders met zonnepanelen balen van het afschaffen van de salderingsregeling. Bieden de verkiezingen hoop? Nee, en dat is logisch ook, zeggen experts.
Delen
Zonnepaneelbezitters die hopen dat de salderingsregeling na de verkiezingen terugkomt, kunnen die hoop maar beter opgeven. Praktisch geen enkele partij spreekt zich in zijn verkiezingsprogramma uit over de gunstige regeling voor zonnestroom. Dat is op het eerste oog verrassend, want de meeste Nederlanders willen de regeling terug, aldus een peiling van Independer. 71 procent van de zonnepaneelbezitters zegt zelfs te willen stemmen op een partij die het salderen redt.
De salderingsregeling werd ruim twintig jaar geleden ingevoerd om de toen nog peperdure panelen aantrekkelijk te maken. Stroom die je opwekte, maar niet gebruikte, kon je terugleveren aan het net, en die vervolgens wegstrepen tegen de vaak duurdere stroom die je later afnam. Mede hierdoor werd Nederland wereldwijd koploper in het aantal zonnepanelen per hoofd van de bevolking.
Vooral eigen gebruik
Maar nu zonnepanelen een stuk goedkoper zijn geworden, besloot het (nu demissionair) kabinet de regeling per 1 januari 2027 te stoppen. Vanaf dan verdienen panelenbezitters nauwelijks nog aan terugleveren, en zullen ze het vooral van hun eigen gebruik moeten hebben.
Het terughalen van de regeling lijkt als verkiezingsbelofte een inkoppertje. Toch noemt enkel de SP het in zijn programma, en dan in de ietwat vage vorm van ‘een nieuw systeem’ dat huishoudens met een kleine portemonnee ten goede komt. Trouw vroeg andere partijen of ze achter de schermen iets van plan zijn met salderen, maar kreeg geen enkele instemmende reactie.
Olof van der Gaag, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie, vindt dit ‘opvallend’. Maar deskundigen noemen het eigenlijk vrij logisch dat niemand de regeling terug wil halen. “De salderingsregeling is gedateerd en heeft eerder te lang dan te kort geduurd”, zegt hoogleraar energie-economie Machiel Mulder (Rijksuniversiteit Groningen).
Overvol stroomnet
Volgens Mulder was de salderingsregeling al jaren ‘veel te genereus’ voor de vaak welgestelde Nederlanders met zonnepanelen, terwijl de rekening werd neergelegd bij mensen die ze niet konden betalen. Iemand moet namelijk betalen voor die kunstmatig goedkope stroom. Tegenwoordig verdien je zonnepanelen daarnaast ook terug zonder de regeling, zegt Mulder.
Bovendien vraagt het overvolle stroomnet erom dat Nederlanders elektriciteit gebruiken op de momenten dat die opgewekt wordt, in plaats van die aan het piepende en krakende net terug te leveren. De salderingsregeling druist daar tegenin.
Op het moment dat het einde van de salderingsregeling werd aangekondigd, stortte de markt voor zonnepanelen in. Volgens het AD werden vorige maand nog slechts op 10.000 daken zonnepanelen gelegd, tegen 70.000 in 2023. Toch koesterden zelfs installateurs geen hoop op de terugkeer van het salderen. “Dat is echt verleden tijd”, zegt Wijnand van Hooff van branchevereniging Holland Solar.
Nieuwe markt
De energietransitie gaat een nieuwe fase in, waarin huishoudens hun stroom op slimme momenten moeten gebruiken als ze geld willen besparen. Installateurs van zonnepanelen zetten volop in op die nieuwe markt. “Ze verkopen nu ook thuisbatterijen en energie-managementsystemen”, zegt Van Hooff.
Holland Solar en brancheorganisatie Techniek Nederland hoeven salderen niet terug, maar willen wel overheidssteun voor dit soort nieuwe apparaten. Anders dan op warmtepompen, zonnepanelen en isolatie zit op thuisbatterijen nog geen subsidie. “Zo’n subsidie geeft een prikkel voor consumenten, en ontlast tegelijk het stroomnet. Als mensen hun zonnestroom kunnen opslaan, gaat dat netcongestie tegen”, aldus Van Hooff.
Beloven de politieke partijen wel subsidies voor thuisbatterijen? Nee. Misschien ook niet vreemd: thuisbatterijen zijn nog een nicheproduct, subsidies ervoor zullen vermoedelijk weinig stemmers over de streep trekken.
Flinke lobby
Schone energie voor huishoudens komt wel op andere manieren terug in de verkiezingsprogramma’s. D66 wil dat mensen zonnepanelen kunnen huren, de VVD wil daar onderzoek naar. De PvdD wil alle huizen klimaatneutraal in 2030, de SP op elk dak een zonnepaneel, op kosten van de staat. De PVV hoeft helemaal geen ‘gekkigheid’ zoals zonne- en windenergie.
Voor subsidies op batterijen zullen de brancheclubs flink gaan lobbyen als de formatie aanbreekt. Toch zijn deskundigen het er niet over eens of dit een zinvolle opvolger van de salderingsregeling is. Hoogleraar Mulder denkt niet dat thuisbatterijen de oplossing voor netcongestie zijn. “Ze creëren ook netcongestie, als particulieren met stroom gaan handelen op de energiemarkt.”
Hij denkt dat de meest winst te behalen valt bij het isoleren van (huur)woningen. “Erg duur, maar wel efficiënt omdat het leidt tot energiebesparing en dus minder uitstoot.”
Juist dit punt komt wel terug in sommige programma’s, vooral bij linkse partijen. GroenLinks-PvdA wil huurkorting afdwingen als een huisbaas huurwoningen niet isoleert. D66 wil één miljoen huurwoningen verduurzamen voor 2030. En de PvdD pleit voor een ‘renovatiefonds voor grootschalige verduurzaming’, vooral gericht op kwetsbare huishoudens.
Door Maarten van Gestel
(bron: Trouw, 24-09-2025)
Wie zonnepanelen bezit, kan alvast stoppen met hopen: salderen keert niet terug na verkiezingen
Moderator: Jeroen